User Tools

Site Tools


agostino_1988

Indice dei passi della Sacra Scrittura
Indice dei nomi e di alcune cose notevoli


Introduzione

I Salmi e la loro interpretazione nella chiesa antica

I. I «Salmi»
2. I «Salmi» nel Nuovo Testamento
3. I «Salmi» ad Alessandria ed Antiochia
4. I «Salmi» in Occidente

Le Enarrationes in Psalmos di Agostino

I. Liturgia e predicazione
2. Caratteri delle «Enarrationes»
3. Criteri di esegesi
4. Temi principali


Salmo 25

Iudica me, Domine, quoniam ego in innocentia mea ambulavi, et in Domino sperans non movebor.

Salmo 29

Exaltabo te, Domine, quoniam suscepisti me, nec iucundasti inimicos meos super me.

Salmo 41

Quemadmodum desiderat cervus ad fontes aquarum, ita desiderat anima mea ad te, Deus.

[…]

Omnes suspensiones tuae et fluctus tui super me ingressi sunt.


Omelia tenuta a Ippona dopo il 410. nell'interpretare questo salmo famoso e liturgicamente importante Agostino prende lo spunto dal verso iniziale Come il cervo anela alle fonti dell'acqua, così l'anima mia anela a te, Dio e imposta il discorso sulla ricerca di Dio da parte dell'uomo, ricerca che l'uomo deve fare all'esterno di sé, nel mondo circostante, ma soprattutto nel proprio intimo, superando le difficoltà che provengono sia dal mondo circostante sia dalla propria fragile condizione mortale.

Salmo 51

Quid gloriatur in malitia qui potens est?

Salmo 64

Te decet hymnus, Deus, in Sion,
et tibi reddetur votum in Ierusalem.

Salmo 76

Voce mea ad Dominum clamavi,
et vox mea ad Deum, et adtendit me.

Salmo 86

Diligit Dominus portas Sion
super omnia tabernacula Iacob.

Commento, 86,8,17: “Perché sono venuti principi da Babilonia, principi del mondo che diventati credenti soo venuti a Roma come alla capitale di Babilonia, e sono andati non a tempio dell'imperatore ma alla tomba del pescatore [non ierunt ad templum imperatoris sed ad memoriam piscatoris]”.

Salmo 89

Priusquam montes fierent
et formaretur terra et orbis terrae,
et a saeculo usque in saeculum tu es.

Salmo 92

1
Laus cantici, ipsi David, in diem ante sabbatum, quando fundata est terra.
Dominus regnavit, decorem induit;
induit Dominus fortitudinem et praecintus est.
Etenim confirmavit orbem terrae, qui non commovebitur.

2
Parata est sedes tua ex illo:
a saeculo tu es.

3
elevaverunt flumina voces suas,
elevaverunt flumina vocem suam

4
a vocibus aquarum multarum.
Mirabiles suspensurae maris:
mirabilis in excelsis Dominus.

5
Testimonia tua credita facta sunt nimis.
Domum tuam decet danctificatio, Domine,
in longitudine dierum.


Omelia predicata ad Ippona nella Quaresima del 412. Il ricordo, nella rubrica, della creazione della terra ispira inizialmente ad Agostino il tema delle sei (sette) età del mondo. Ma il cenno iniziale del salmo alla bellezza del Signore introduce il tema fondamentale dell'interpretazione, quello dell'umiltà di Cristo e dei cristiani.

Salmo 109

Dixit Dominus Domino meo: Sede a dextris meis,
donec ponam inimicos tuos scabellum pedum tuorum.

Salmo 132

Ecce quam bonum et quam iucundum
habitare fratres in unum!

Salmo 133

Ecce, nunc benedicite Dominum,
omnes servi Domini,
qui statis in domo Domini,
in atriis domus Dei nostri;

2
in noctibus extollite manus vetras in sancta
et benedicite Dominum.

3
Benedica te Dominus ex Sion,
qui fecit caelum et terram.

Salmo 136

Super flumina Babylonis,
ibi sedimus et flevimus,
cum recordaremur Sion.

Salmo 143

Benedictus Dominus Deus meus,
qui docet manus meas in proelium,
digitus meos ad bellum.

agostino_1988.txt · Last modified: 2019/12/05 18:13 by francesco